Saturday, May 12, 2012

Küçük Yatırımcılara Borsa Tavsiyeleri


Etkili borsa taktiklerini öğrenin!


Borsa uçsuz bucaksız bir denizdir. Bu denizde büyük gemiler olduğu kadar küçük ve savunmasız kayıklarda yol almakta. Büyük gemiler dediğimiz ortalama 1 Milyon TL üstü mevduata sahip yatırımcılar bir şekilde gemilerini fırtınalardan koruyabilir , ani dalgalanmalarda yönünü tayin edebilir ve profesyonel destek sağlayabilirler. Birde küçük kayıklar var , işte onlara küçük yatırımcı ( KY ) deniyor. KY’ler mevduatları az , bir çoğu borsada yeni yada eski olmasına rağmen sermayeyi eritmiş kişilerdir.
Bu yazımızda size tipik KY piskolojilerini , yapılan hataları ve yapılmaması gerekenleri anlatacağız.


Öncelikle KY nedir?
Net bir tabiri olmasada küçük yatırımcı ; Sermayesi az , genellikle tek başına yatırım yapan , sağdan soldan duyduklarıyla yön tayin etmeye çalışan yatırımcı demektir.




KY’lerin tipik hareketleri.


1- KY’ler çeşitli borsa sitelerini veya blogları ( Örn. borsaloji ) gezerek bilgi alma gayretindelerdir. Ama unuttukları veya gözardı ettikler durum , bu tarz sitelerde kendileri gibi yatırımcı olan veya yatırımcıların tuttukları simsarların dolaştığı gerçeğidir. Bu simsarlar çoğu zaman bir hisseyi överek , dayanaksız beklentiler yaratarak ( Bu hisse uçacak , çok yükselecek v.s. ) küçük yatırımcıların dikkatini bir hisseye çekme amacındadırlar. Genellikle bu tarz övülen hisseler önce göz boyamak için yükseltilir sonrasında küçük yatırımcıların hisseye girmelerinden sonra düşerler. Düşen hisse senedinin değer kaybettiğini gören KY’ler panik yaparak hisseleri %10-15-20 ve daha fazla zararı göze alarak Kol kesmek diye tabir edilen eylemi gerçekleştirerek satarlar. Satılan hisseler hisseyi en başta satan kişi tarafından geri alındığından görüldüğü gibi ufak bir spekülasyonla ciddi kar edilmiş olur.


2- KY’lerde çoğunlukla yatırım yapılan hissede kalma süresi düşüktür. Nitekim borsada işlem gören hisseler incelendiğinde bir kaç istisna hariç bir çok hissenin ulaştığı zirvesine yıllar geçsede tekrar çıktığı görülmüştür. Uzun vade dediğimiz 1 yıl ve üstü yatırımları tercih eden yatırımcılar çoğunlukla hisseden kar ederek çıkmayı başarırlar. KY’lerin tipik bir hareketi olan haftalık , aylık yatırımlar yapmak sermayenin önemli oranda erimesine yol açabilir.


2. Hareketin çözümü = Yatırım yapılacak hisse incelendikten sonra eğer karlılığı iyi , yatırımlar yapan ve geçmiş yıllardaki değerlerini bir merdiven grafiği gibi yükselten bir hisse ise yatırım yapılır ve sabredilir.


3- Ortada neden yokken çıkan ve düşen hisse senetlerini almak küçük yatırımcılar için çoğunlukla cazip gelen bir durumdur. Şirket adına hiç bir haber yokken birden bire hisse yükselmeye başladığında küçük yatırımcıların ilgisi bu hisseye odaklanır. Hisse bir kaç gün yükseldiğinde hissede alım gerçekleşir. Şanslı bir yatırımcı yükselişe devam eden hisseyi belli bi yerden sonra satar , fakat şanssız bir ky aldığı hisseyi satamadan hissede spekülatif hareket başlar ve satış fırsatı vermeden hisse başaşağı düşmeye başlar.


3. Hareketin çözümü = Yatırımcılar ortada neden yokken hareketlenen hisseleri almakta aceleci olmamalıdırlar. Çeşitli borsa forumlarını ( Bkz : Borsa forumu ) gezerek hisse senedi hakkında yapılan yorumları incelemeli , harekete dair fikir edinmelidir. Fikir edinme aşamasında 1. harekette belirttiğimiz simsarların varlığını gözardı etmemeli ve yanlış yönlendirmemelere kapılınmamalıdır.


4- Kaybetmekten korkulmayan parayla yatırım yapılmalıdır. Küçük yatırımcılar sağdan soldan duydukları çok kazanan borsa oyuncuları söylemine aldanarak , ya evlilik paralarını , ya eşlerinin altınlarını hisse senedine yatırırlar. Bazı kesim yatırımcılarda kredi çekerek borsada değerlendirmek isterler. İşte bu büyük bir risktir. Paraya ihtiyacınız olduğunda hissenin eğer değer kaybetmiş ise mecbur büyük zararları göze alarak hisseyi satmak zorunda kalınır.
4. Hareketin çözümü = Hiç bir zaman borsaya yakın vadede lazım olabilecek parayla girmeyin. 2. Harekette anlattığımız gibi borsada yatırım yaparken uzun vadeli düşünmeniz yararınızadır.


5- Küçük yatırımcılar çoğunlukla portföy yapma eğiliminde olmazlar. Hisse senedi yatırımında bir hisseden ziyade bir kaç hisse almak hem riski düşürür hemde ihtiyaç anında satabilmek için alternatif barındırır.
5. Hareketin çözümü = Tek bir hisseye değil birden fazla hisseye analiz ve araştırma yaparak girilmeli , böylece bir hisseniz değer kaybetmiş olsa bile eğer şartlar uygunsa diğer hisselerden satış yapıp düşen hissede maliyet düşürülme şansı elde bulundurulmalıdır.


6- Spekülatif hisselere aşkla bağlı olan yatırımcılarda vardır. Hareket 3 te belirttiğimiz gibi birden bire yükselen bir hisseyi çok yüksek fiyatlardan alan bir ky hisse tepe taklak düşmeye başladığında bunu alım fırsatı olarak değerlendirebilir ve ucuz gördüğü fiyattan maliyet düşürmek için yeni alımlar yapar. İşte bu her hissede yapılmaması gereken kritik bir hatadır. Örnekle ; 20 TL ye aldığınız 1 Adet hisse 25 TL olduğunda ortadaki kar sizi mutlu edecektir. Hisse spekülatif bir hisseyse ve artık düşme aşamasına gelinmişse hisse 15 TL ye düştüğünde yatırımcı 20 TL den aldığı bir adet hisseye 15 TL den bir hisse daha katar. Maliyet 20+15 /2 = 17,5 olur ilk bakışta mantıklı bir hareket. Ancak hisse daha düşüşünü tamamlamamışsa? Ertesi günlerde hisse 10 tl olduğunda tablo ne olacak görelim.
İlk alımda maliyet 20 TL idi. Daha sonra 15 TL lik bir hisse alınarak maliyet 17,5 oldu yani zarar %14 e düştü. %33 olan hisse zararı %14 olarak değişmiş oldu. Sonrasında hisse 10 TL ye düştüğünde zarar %50 yi aşmış oldu. Yatırımcı hiç hisse almasaydı zaten %100 zarar etmiş görünecekti ancak 20 tl ye aldığı hisseye 15 TL ye 1,5 hisse daha ekleyecekti sonuç olarak 2,5 hisseye sahip olacaktı. Maliyet ise 14 TL ,
6. Hareketin çözümü = Gördüğünüz gibi maliyet düşürmek ciddi bir iştir ve olur olmaz yerlerde yapmamak gerekir. Hisse olağan üstü fiyat ve hacim hareketlerinden sonra durgunlaştığında hissede maliyet düşürmek isteyen yatırımcılar o anki fiyatlardan bunu denemelidirler. Hisse düşmeye devam ederken eldeki son sermayeyide hisseye bağlamak ciddi bir hatadır.


7- Küçük yatırımcılarda panik her daim var olan bir duygudur. Ani fiyat hareketlerine soğuk kanlı tepki veremezler ve çogunlukla hedef fiyatı göremeden satış yaparlar.
7. Hareketin çözümü = Küçük yatırımcıların güç içindeki ani dalgalanmalara hazırlıklı olması gerekir. Çok düşen veya çok yükselen hisselere araştırma ve inceleme yapılmadan girilmemeli , elde bulunan hisseyi zamansız satmamalıdırlar.
Yazımızın başında belirttiğimiz gibi. Borsa uçsuz bucaksız bir denizdir. Bu denizde deneyimli kaptanlar zaten yollarını bilir ve ilerlerler , biz küçük yatırımclar ise çok dikkatli olmalı ve yatırımlarımızı yaparken iyi analizler yapmalıyız.


8- Kendinize profesyonel bir eğitim seti edinin ve onun yardımı ile ilerleyin. Böyle kısa sürede az masraf ile iyi kazaçlar elde edebilirsiniz.
8. Hareketin çözümü = Benim size tavsiyem piyasa en çok kullanılan ve benimde tanıtımını yaptığım bir eğitim seti var. Borsada Köpekbalığı Tekniği  setinden yardım alabilirsiniz.




Bol kançlar dilerim.

1 yorum:

BARBOROS KUMRU said...

SİTENİZİN TAKİPCİSİYİM. AYRICA YİNE GÜZEL BİR ÇALIŞMA VE TEŞEKKÜRLERİ HAK ETTİNİZ ;)